آیا مردگان ما را می بینند و از رفتار و کردار ما آگاهند؟

مرگ پایان زندگی نیست بلکه آغاز زندگی دیگری است که تا ابدیت ادامه دارد. مرگ، روح آدمی را از کالبد جسمانی و خاکی خارج می سازد و روح به عالم دیگری کوچ می کند. زندگی در این دنیا فرصت کوتاهی برای افراد است که بتوانند خود را برای زندگی ابدی آماده کنند.

پس از مرگ دیگر فرصت زندگی در دنیا برای بازسازی، اصلاح نادرستی ها، جبران کمبودها و فعالیت کمالات به افراد داده نمی شود بنابراین همه ما باید از فرصت زندگی دنیوی استفاده کنیم و زاد و توشه ای برای زندگی اخروی جمع کنیم.

آیا پس از مرگ ارتباط ما با این جهان و عزیزانمان قطع می شود؟ آیا تنها انبیاء و بزرگان با این دنیا ارتباط دارند؟ آیا کارهای خارق العاده از اموات امکان پذیر است؟ با این بخش از دین و مذهب همراه شوید تا پاسخ سوالاتتان را دریافت کنید.

آیا پس از مرگ ارتباط ما با این جهان و عزیزانمان قطع می شود؟

همانطور که گفتیم مرگ به معنی پایان زندگی نیست بلکه با مرگ تنها زندگی دنیوی ما به پایان رسیده و زندگی ابدی آغاز می شود. با مرگ جسم از بین می رود و و روح او که مجرد است باقی می ماند و باید در روز قیامت روح بر انگیخته شود تا جهت حسابرسی آماده باشد.

آیاتی که در ادامه آورده ایم نشان می دهد که ارتباط افراد پس از مرگ با این دنیا قطع نمی شود زیرا مرگ پایان زندگی نیست.

آیاتی از قرآن درباره معاد جسمانی و بقاء روح

وَلاَ تَقُولُواْ لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبیلِ اللّهِ أَمْوَاتٌ بَلْ أَحْیَاء وَلَکِن لاَّ تَشْعُرُونَ (سوره بقره آیه 154)

و کسانی را که در راه خدا کشته می‏شوند مرده نخوانید بلکه زنده‏ اند ولی شما نمی‏دانید.

وَسَیَرَی اللّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ (سوره توبه آیه 94)

و به زودی خدا و رسولش عمل شما را خواهند دید آنگاه به سوی دانای نهان و آشکار بازگردانیده می‏شوید و از آنچه انجام می‏دادید به شما خبر می‏دهد.( تا روز قیامت اعمال بر پیامبر عرضه میشود و سپس در روز قیامت به عالم الغیب و الشهاده بازگشت داده میشود، پس این آیه تنها مربوط به زمان حیات پیامبر نیست )

وَلاَ تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْیَاء عِندَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ فَرِحِینَ بِمَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ وَیَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِینَ لَمْ یَلْحَقُواْ بِهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلاَّ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ (سوره آل عمران آیه 169 و 170)

هرگز کسانی را که در راه خدا کشته شده‏اند مرده مپندار بلکه زنده‏اند که نزد پروردگارشان روزی داده می‏شوند، به آنچه خدا از فضل خود به آنان داده است ‏شادمانند و برای کسانی که از پی ایشانند و هنوز به آنان نپیوسته ‏اند شادی می‏کنند که نه بیمی بر ایشان است و نه اندوهگین می‏شوند.

وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَیَرَی اللّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ وَسَتُرَدُّونَ إِلَی عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ (سوره توبه آیه 105)

و بگو [هر کاری می‏خواهید] بکنید که به زودی خدا و پیامبر او و مؤمنان در کردار شما خواهند نگریست و به زودی به سوی دانای نهان و آشکار بازگردانیده می‏شوید پس ما را به آنچه انجام می‏دادید آگاه خواهد کرد. ( تا روز قیامت اعمال بر خدا و پیامبر مخفی نمی ماند)

پیامبران و شهدا با این دنیا ارتباط دارند:

از آیات بالا در می یابیم که پیامبران و انبیآء و بزرگان و کسانی که در راه خدا شهید شده اند، نمرده اند و زنده هستند. ارتباط با انسان زنده برقرار است پس ارتباط با آنان نیز برقرار است و آنان صدای ما را می شنوند.

برخورداری پیامبران و انبیاء از کمالات معنوی و قدرت های روحی

از آیات در می یابیم که پیامبران و انبیاء و اولیاء و اوصیاء از کمالات معنوی و قدرت های روحی و احترامات خاص و ویژه ای برخوردار هستند.

کرامات معنوی، روحانی و الهی پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله )

مسلمانان باید طبق دستور قرآن مجید با پیامبر با صدای بلند صحبت نکنند و نزد ایشان فریاد نزنند زیرا این رفتار سبب از بین رفتن و حبط اعمال می شود:

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَن تَحْبَطَ أَعْمَالُکُمْ وَأَنتُمْ لَا تَشْعُرُون(سوره حجرات آیه 2)

ای کسانی که ایمان آورده ‏اید صدایتان را بلندتر از صدای پیامبر مکنید و همچنانکه بعضی از شما با بعضی دیگر بلند سخن می‏گویید با او به صدای بلند سخن مگویید مبادا بی ‏آنکه بدانید کرده‏ هایتان تباه شود.

وجود پیامبر در میان مردم، سبب نازل نشدن عذاب بر آنان است.

وَمَا کَانَ اللّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَأَنتَ فِیهِمْ وَمَا کَانَ اللّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ یَسْتَغْفِرُونَ (سوره انفال آیه 33)

و[لی] تا تو در میان آنان هستی خدا بر آن نیست که ایشان را عذاب کند و تا آنان طلب آمرزش می‏کنند خدا عذاب‏ کننده ایشان نخواهد بود.

خدا دستور می دهد که مؤمنین بر پیامبر صلوات و سلام و درود بفرستند:

إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا (سوره احزاب آیه 56)

خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود می‏فرستند ای کسانی که ایمان آورده ‏اید بر او درود فرستید و به فرمانش بخوبی گردن نهید.

خداوند به پیامبر خیر فراوان عطا کرده است:

إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَر (سوره کوثر آیه 1)

ما به تو خیر کثیری عنایت کردیم.

یاد کردن خداوند در قرآن از پیامبر به عنوان خلق بزرگ:

وَإِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ (سوره قلم آیه 4)

و راستی که تو را خویی والاست.

خداوند در قرآن پیامبر را با لفظ عظیم و بزرگ می خواند:

وَأَنزَلَ اللّهُ عَلَیْکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَعَلَّمَکَ مَا لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ وَکَانَ فَضْلُ اللّهِ عَلَیْکَ عَظِیمًا(سوره نساء آیه 113)

و خدا کتاب و حکمت بر تو نازل کرد و آنچه را نمی‏دانستی به تو آموخت و تفضل خدا بر تو همواره بزرگ بود.

خداوند پیامبر را از رجس و پلیدی دور نگه داشته است:

إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا(سوره احزاب آیه 33)

خدا فقط می‏خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.

پیامبر برای جهانیان رحمت است:

وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِینَ (سوره انبیاء آیه 107)

و تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم.

خدا در قرآن به دلیل مقام و جسم و روح پیامبر به جان او قسم می خورد:

لَعَمْرُکَ إِنَّهُمْ لَفِی سَکْرَتِهِمْ یَعْمَهُونَ(سوره حجر آیه 72)

به جان تو سوگند که آنان در مستی خود سرگردان بودند.

پیامبران جاویدانند و روح آنان زائل نمی شود

پیامبران جاویدانند و با رفتن جسم آنان، روح آنان زائل نمی شود و این کمالات معنوی و قدرت های روحی خاص و ویژه، تنها در جسم آنان خلاصه نمی شود و بر روح و روان آنان تطبیق داده می شود.

آیا مردگان ما را میبینند؟

انسان چند صباحی را در دنیا زندگی می کند و پس از چند سال زندگانی در دنیا جسم او از بین رفته و تنها روح آدمی می ماند که باید در جهان آخرت پاسخگوی اعمال و رفتار خود باشد.

از آیات قرآن در می یابیم که روح انسان برانگیخته شده و در نزد خداوند تبارک و تعالی حاضر می شود و باید پاسخگوی اعمال و رفتار خود باشد نه جسم او. بنابر گفته هایمان در خواست از فرد مرده نیز جایز می باشد و مردگان نیز صدای مارا می شنوند.

خداوند تبارک و تعالی در قرآن کریم در این باره می فرماید:

قُلْ یَتَوَفَّاکُم مَّلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ ثُمَّ إِلَی رَبِّکُمْ تُرْجَعُونَ (سوره سجده آیه 11)

بگو فرشته مرگی که بر شما گمارده شده جانتان را می‏ستاند آنگاه به سوی پروردگارتان بازگردانیده می‏شوید.

جسم انسان که محدود به حد و مرزی است، در مورد فرشته مرگ راه ندارد پس فرشته مرگ روح انسان را می گیرد و آن را برای اعمال و حسابرسی آماده میکند نه جسم او را. انسان منحصر به جسم نیست و مرگ فنا و نابودی انسان نیست بلکه پس از مرگ دوباره حیاتی بخشیده میشود.

باتوجه به آیات قرآن اگر کسی بخواهد منکر حیات پس از مرگ شود و یا قطع ارتباط ما با مردگان ( با توجه به زنده بودن آنان ) بعد از مرگشان شود و ارتباط با ارواح را شرک بشمارد، ادعای بی اساس و باطل است.

بر اساس آیات کمالات معنوی و روحی خاص پیامبران و انبیاء و بزرگان را محدود به این دنیا تنها مختص جسم نیستند بلکه منشأ تمام کمالات معنوی روح است و روح بی حد و اندازه است.

ارتباط مردگان و زندگان

انسان ها در این دنیا، دارای مراتب و درجاتِ نفسانی و عرفانی هستند. در عالم مردگان نیز چنین است. کیفیت و کمیت ارتباط مردگان و زندگان، به حالات نفسانیِ زندگان و مردگان بستگی دارد.مثلا نبیّ اعظم و بسیاری از هدایتگران الهی، لحظه به لحظه در ارتباط با عالم تن هستند اما حتی کفار و مشرکین هم پس از مرگ، ارتباطشان با عالم جسم، بُریده و گسسته نمی شود.

امام جعفر صادق (علیه السلام) می فرماید:

هر انسانِ مؤمن و کافر، پس از مرگ، هر روز ظهر، با خانواده خود دیدار و نظاره گر رفتار آنان خواهند بود. و ایشان در حدیثی دیگر می فرمایند:برخی از اموات، هر جمعه و برخی دیگر با فاصله کمتر یا بیشتری به سراغ اهل و عیال و بازماندگانِ خود می روند. (شیخ کلینی، الکافی، تهران:دار الکتب الإسلامیة، 1365، ج 3، ص 230.)

پیامبر پس از جنگ بدر، با کشتگان کفار، سخن گفتند. پس عده ای رو به پیامبر عرض کردند که یا رسول الله! با عده ای مُرده سخن می گویید که نمی شنوند! پس پیامبر هم پاسخ دادند:«آنان از شما شنواتر هستند. ولی نمی توانند (به زبان ما) پاسخ دهند. دار الکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون‏، 1419 ه.ق، ج 3، ص 375.

امام موسی کاظم (علیه السلام) فرمودند:

برخی از اموات هر شب جمعه، برخی دیگر ماهی یک بار و برخی سالی یک بار، به خانواده خود در دنیا سر می زنند، و در ظاهر یک پرنده (شاید به صورت یک شبحِ پرنده) هم به اهل و عیال خود سر می زنند. اگر از آنان خیر و خوبی ببیند، خوشحال می شود و اگر شر و گناهی ببیند، غمگین می شود. شیخ کلینی، ج 3، ص 230.