شاید این جمله معروف را بارها شنیده باشید که محتوای یک کتاب را بر اساس جلد آن قضاوت نکنید اما واقعیت این است که گاهی برداشتهای نخستین ما از شخصیت افرادی که با آنها روبهرو خواهیم شد، اغلب برداشتهای قابل تاملی هستند.
البته این برداشتها بسته به نوع ارتباط ما با فردی برای نخستین بار و سوالاتی که با دیدن او برای اولین بار در ذهن ما شکل میگیرد، خواهد بود. همچنین قضاوتهای سریع ما از دیگران با استفاده از شهود در دسترس، باعث میشود که در خصوص نحوه رفتار یا ادامه ارتباط با آنها تصمیماتی بگیریم. در این مطلب به مواردی که بیشتر ما ظرف 10 ثانیه درباره یک شخص تازه وارد قضاوت خواهیم کرد، اشاره میکنیم.فراموش نکنید حتی اگر تشخیص ما درست هم باشد، گویای یک زاویه از شخصیت فرد است نه تمام آن .
باهوش بودن
یک مطالعه جذاب در سال 2007 زیر نظر نورا.آ مورفی، استاد دانشگاه لویولا مریمونت، نشان داد افرادی که هنگام گفتوگو تماس چشمی مستقیم برقرار میکنند و بیدلیل حواس خود را با نگاه کردن به زمین و محیط اطراف پرت نمیکنند، بسیار باهوشتر از افرادی هستند که این ارتباط را ندارند. مطالعه دیگری نشان داد که استفاده از عینکهای ضخیم و صراحت در گفتوگو با افراد باهوش، در این نگرش بیتاثیر نبوده است.
وظیفه شناس بودن
براساس مطالعهای توسط دانشگاه لیورپول، بیشتر افراد تنها در 10 ثانیه قادر خواهند بود که میزان وظیفهشناسی فردی را در برخی موارد به طور دقیق ارزیابی کنند. در واقع افراد با سرنخهایی که خودشان به طرف مقابل میدهند، کار قضاوت دیگران را درباره خودشان راحت میکنند. بنابراین حین ملاقات با افراد برای نخستین بار به خصوص در جلسات قرار کاری، جزئیات را دستِکم نگیریم چون ما زیر ذرهبین نگاه و قضاوت آنها هستیم. وقتشناسی هم میتواند سرنخ خوبی برای تشخیص وظیفهشناسی فرد باشد؛ این که فرد سر وقت در محل قرار حاضر شود، بیانگر میزان اهمیتی است که برای دیگران و خود قائل است.
پرخاشگر بودن
جالب است بدانید که در مردان تا حدی ساختار صورت با سطح پرخاشگری آنها ارتباط مستقیم دارد. یک آزمایش کانادایی نشان داد که زنان تنها به کمک تصاویر مردان، قادر به ارزیابی دقیق میزان پرخاشگری در مردان هستند. براساس این آزمایش مختصر، تعدادی از زنان داوطلب توانستند با نگاه کردن در کوتاهترین زمان ممکن به عکس ۳۷ مرد، پرخاشگر بودن یا نبودن آنها را درست تشخیص دهند. محققان هم میزان پرخاشگری این افراد را از طریق رفتاری که در حین بازی رایانه ای نشان داده، تعیین کرده بودند.
استقبال از ایدهها و تجربههای نو
زبان بدن به راحتی به ما کمک میکند تا متوجه شویم فرد مدنظر از تجربههای متفاوت استقبال میکند یا خیر؟ این افراد، سرشان را رو به بالا میگیرند و در حالی که خوشحالی در چهره آنها نمایان است با شما ارتباط چشمی برقرار میکنند. فردی که پذیرای ایدههای متفاوت شما نباشد خلاف این رفتار را نشان میدهد؛ تماس چشمی برقرار نمیکند و حالت چهرهاش به راحتی احساس درون او را فاش میکند.
درون گرا یا برون گرا بودن
طبق مطالعاتی که در مجله Journal of Research in Personality منتشر شده است، درونگرا یا برونگرا بودن بیشتر افراد را در کسری از ثانیه میتوان به طور دقیق ارزیابی کرد. این درحالی است که این پژوهش تنها براساس تصاویر افراد بوده و طبیعی است اگر دیدار رو در رو باشد، اطلاعات بسیار بیشتری به ما داده میشود چرا که زبان بدن، تماس چشمی، هیجان در صدای افراد، حالتها و میمیک چهره و حرکات دست افراد، میتوانند اطلاعات دقیقتری را ارائه دهند. لباسها هم میتوانند تست شناخت شخصیت دیگران باشند؛ رنگها و طرحهایی که فرد انتخاب میکند به طور نامحسوسی ابعادی از شخصیت او را فاش میکند. درون گرایی و برون گرایی، اعتماد به نفس، نظم و دقت از ویژگیهای شخصیتی هستند که میتوان از روی پوشش فرد به آنها پی برد.
مصمم بودن
مردم افراد بدون مو و سرتراشیده را مصمم میدانند! این تحقیقی است که توسط دانشجویان دانشگاه هاروارد انجام شده است و بر اساس نتیجهگیری آنها، مدیران کم مو و کچل، معمولا مصممتر و قدرتمندتر از مدیرانی با موی بلند هستند!
روان رنجوری
برخی رفتارهای ظاهری افراد مثل تلاش برای دست ندادن، تکان خوردن افراطی و بیدلیل، وضعیت بهداشت شخصی و برخی عادتهای تکراری مانند جویدن ناخن از جمله مواردی است که در برخورد اول و در کوتاهترین زمان ممکن از طرف مقابل به چشم میآید. با مشاهده این رفتارها بنا را بر این میگذاریم که فرد مضطرب است حتی اگر دلیل ترس را ندانیم.
رو راستی و بیشیله پیله بودن
فردی که با شما رو راست است، هر دو پایش به سمت شما، دستهایش آزاد، شانههایش عقب و سرش بالا خواهد بود، تماس چشمی برقرار خواهد کرد و صورتش شاد و آرام خواهد بود. در غیر این صورت زبان بدن او متمایل به سمت داخل است یعنی شانههایش به سمت جلو خم میشود، دست به سینه میایستد، از تماس چشمی فرار میکند، اخم میکند و چهرهای ناخوشایند به خود میگیرد.
ماجراجو بودن
برخلاف دیگر صفات، این ویژگی ارتباط چندانی با ظاهر افراد نداشت بلکه این رفتار سوژهها بود که برای قضاوت درباره شخصیتشان در ثانیههای اول درنظر گرفته شد. در دانشگاه دورهام، تحقیقی انجام شد و به داوطلبان فیلمی از نحوه راه رفتن 26 دانشجو را نشان دادند که برخی خیلی نرم و آرام راه میرفتند و عدهای دیگر قدمهای محکم و قوی بر میداشتند. تنها کمتر از 10 قدم آنها کافی بود تا درباره این ویژگی افراد در فیلم نتیجهگیری شود. داوطلبان افرادی را که به نرمی راه میرفتند، ماجراجو و جست وجوگر و افرادی را که خیلی محکم و دقیق قدم میزدند، درون گرا تشخیص دادند که تا حد زیادی، درست بود.